Κινέζικη Ποίηση

*Διάβαζα πρόσφατα έναν σημαντικό Κινέζο ποιητή, τον Λι Τάι Πο. Τα ποιήματά του είχαν γραφτεί τον 8ο μ.Χ. αιώνα κι ήταν γεμάτα πάθος για το κρασί, τον έρωτα, τη φύση, την περιπλάνηση. Τυχαία επιλέγω ένα μικρό ποίημα τεσσάρων στίχων και σκέφτομαι τι έχει άραγε απομείνει - διασωθεί από αυτή την τόσο πυκνή, στοχευμένη και ειλικρινή ποιητική έκφραση.

ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΣΤΟ ΒΟΥΝΟ

Με ρωτούν γιατί κρύβομαι στο πράσινο βουνό.

Μ' αναπαμένη την καρδιά χαμογελώ και σωπαίνω.

Όταν τα λουλούδια πέφτουνε και το νερό περνά,

ο κόσμος μου δεν είναι ο κόσμος των ανθρώπων.

Από την ανθολογία "Κινέζικη Ποίηση" (μτφ. Αμαλίας Τσακνιά), 1η έκδοση, Αθήνα, 1973.

Κέννεθ Πάτσεν

*Συνέχεια αξιόλογης ποίησης με τον Κέννεθ Πάτσεν (Kenneth Patchen). Από την ανθολογία αμερικανικής ποίησης του εικοστού αιώνα του Γιάννη Λειβαδά (εκδ. Ηριδανός, 2007).

Ποιμενικό

Το περιστέρι περπατά με λασπωμένα πόδια
πάνω στα πράσινα στεφάνια της αμυγδαλιάς,
με τα φτερά του θέρμη αλειμμένα
όπως το μέλι
που σταλάζει τεμπέλικα κάτω απ' την σκιά...

Όποιος και να στεκόταν μέσα σ' αυτό το περιβόλι,
τόσο πλημμυρισμένο με ύπνο και γαλήνη,
δύσκολα θα μπορούσε να προσέξει τον λόφο
εκεί κοντά
με τα τρία παράξενα ξύλινα κλαδιά του
υψωμένα πάνω από ένα πλήθος ακίνητων ανθρώπων
– πάνω από τα κράνη των στρατιωτών του Πιλάτου
που άστραφταν σαν ασημένια δόντια στον ήλιο.

Βογαζιανός - Ροΐδης

*Η πόλη ως διάσταση ανάγνωσης του κόσμου και ως σύμβολο - μια ακούσια ποιητική συνομιλία 

ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ

Αργά, ηδονικά με δεξιοτεχνία 

βυθίζει ο πάνθηρας τα νύχια του 

στο υπογάστριο της πόλης

τη μέρα είν' αόρατη η ψυχή μας 

τη νύχτα όμως φωσφορίζει στο σκοτάδι 

και είν' αυτή που ακούει το λυγμό της πόλης

καθώς τη βρέχουνε τα δάκρυα της 

και η μόνη που καταλαβαίνει το παράπονό της 

γι' αυτή την έλλειψη πρωτοτυπίας στο θάνατό της 

και όλες τις κοινοτοπίες που την πνίγουν. 

Ευάγγελος Βογαζιανός, <<Αναφανδόν>>, Αθήνα, 1983.

ΜΑΤΑΙΟΔΟΞΙΑ

Γίνανε όσα γίνανε

Και όμως - η βαρετή πίεση -

Παραμένει ακόμα ολόιδια η ζωή

Το ισχύων πολίτευμα

Τεράστιο βήμα νεκρών ανθρωποτήτων

Η άσκηση του τέλους

Μάρτυρας πρωταρχικού κινήτρου

Βιασμός σε ανοιχτό δωμάτιο

Τυφλότητα και νηφάλιοι νόμοι

Ο επιζών διαμαρτύρεται

Οι παλιές πόλεις σε συναγερμό

Άκρως ερωτικές

Δίχως κατοίκους.

Στέλιος Ροΐδης, <<ΚΟΣΜΟΙ>>, εκδ. Image, 2019.

**Φωτογραφίες: Κατερίνα Ζησάκη 

Μαρκόπουλος - Δαυλόπουλος - Στριγγάρη

*Τρία ελληνικά ποιήματα με τον τίτλο "Ακάλυπτος χώρος"

Ακάλυπτος χώρος, Ι

Ξυπνάει και κοιτάζει το σπίτι του.

Τα τετραγωνικά του λίγα,

τα έπιπλα με την αξιοπρέπεια ρυθμισμένα, της ανάγκης.

Τα ρούχα του, τα σακάκια μετρημένα, το ίδιο.

Το παντελόνι μεταξύ ατημελησίας και διαφαινόμενης φθοράς.

Τα παπούτσια επίσης, γεμάτα γαζιά,

που η τέχνη του μάστορα επιμελώς είχε "κρύψει"

ενώ τα πόδια του ανυπεράσπιστα, μαλακά

καθώς φοράει τις κάλτσες

του θυμίζουν πως δεν ήταν

και για πολύ μεγάλα, εντέλει, στη ζωή πράγματα.

Ύστερα φτιάχνει τον καφέ του.

Φέρνει δυο μαραμένα φρούτα, λίγο μέλι και θυμάται,

ώσπου έτσι φτάνει πια σιγά σιγά το μεσημέρι,

τρώει, πλαγιάζει και σηκώνεται κατά τις επτά.

Συνήθως - και ύπουλα - τον διαβρώνει την ώρα εκείνη

ένα υφέρπον παράπονο

και ένα τζάμι θαμπό, το δάκρυ στα μάτια,

του κόβει τον κόσμο στα δύο.

Κάπως έτσι λοιπόν ένα βράδυ

το αίμα θα μπουκάρει μέσα στο σκάφος - στο κρανίο του -

θα τα βρέξει όλα, θα τα γεμίσει και θα πεθάνει.

Γιώργος Μαρκόπουλος, Κρυφός κυνηγός, εκδ. Κέδρος, 2010. 

ΑΚΑΛΥΠΤΟΣ ΧΩΡΟΣ 

Τώρα που άπλωσαν 

στα τεντωμένα σου χέρια 

τα λευκά ενθυμήματα οι φίλοι,

οι καμινάδες τριγύρω 

σκορπίζουν καπνούς και αιθάλη. 

Αχός Μπαρμπαριάς στον ακάλυπτο χώρο.

Η Γαλάτεια σπουδάζει ρυθμική και χορό.

Τα περιστέρια, γίναν επικίνδυνα 

κι απειλούν, τα σπουργίτια που τρέμουν. 

Στα κλουβιά, τα κανάρια, σιωπούν. 

Στον ακάλυπτο χώρο 

αχός Μπαρμπαριάς...

Αυτοί οι τοίχοι που σμίγουν 

σε οξείες γωνίες,

πατούν πάνω σε στέρεα θεμέλια.

Ο Τυρταίος στηρίζει το μπόι του 

στις εύθραυστες κνήμες του.

Ισοβίτισσες Πηνελόπες 

στα μπαλκόνια ψηλά,

τινάζουν κοπιάζοντας 

στρωσίδια κι απόβλητα. 

Ένα κόκκινο φόρεμα 

αιωρείται σπαράζοντας. 

Ασώματο δέρμα μαντόνας 

που πήρε το άσπιλο δέμας της 

στυγερός εκδορέας. 

Στις πέρα ταράτσες αντέννες, μπουγάδες, καπνός. 

Τώρα που εμπιστεύτηκαν

στα τεντωμένα σου χέρια 

λευκά ενθυμήματα,

βρέχει. 

Σπιλώνετ' η όψη σου τώρα. 

Και συ να φοράς τα παπούτσια εκείνα 

με τα βάρη στα πέλματα...

Καρφωμένος στον τόπο της έκθεσης 

να λυγίζει η βροχή τα κλαδιά των ματιών σου.

Κι η Γαλάτεια να παίρνει μαθήματα 

ρυθμικής και χορού πάνωθέ σου. 

Τάκης Δαυλόπουλος, Η πολιτεία που φεύγει, εκδ. Κέδρος, 1980. 

ΑΚΑΛΥΠΤΟΣ ΧΩΡΟΣ 

Κυλούν οι μέρες μου σα δίσκος στο πικ-απ που παίζει σε

λιγότερες στροφές απ' ό,τι πρέπει. Μουχλιάζουν μέσα

μου τα χρώματα και μένω στο μπαλκόνι τα πρωινά, απ' 

τα στρωσίδια να τινάζω τα όνειρα της νύχτας. Έχει τη 

δύναμη που σπάζει τις πυξίδες ή έλλειψή σου. Και μένω 

αναποφάσιστη και μένω ακόμα να ερευνώ πού χάθηκαν 

τόσα χαμόγελα, τόσες διαβεβαιώσεις...

Έλενα Στριγγάρη, Ακάλυπτος χώρος, εκδ. Δωδώνη, 1974.

Δελτίο καιρού - Βασίλης Κουντζάκης

ΔΕΛΤΙΟ ΚΑΙΡΟΥ

Σε ποιον αστερισμό βρίσκεσαι σήμερα;

Σε ποια μονόπρακτα εντυπώσεων κατοικείς;

Προς τα πού πνέει η ήττα;

Η νύχτα πυκνώνει,

μέσα σε ταπεινώσεις, πλιάτσικα χρόνου

και παθολογίες σε πρώτο πρόσωπο.

*Από τη συλλογή "Το απέναντι κάθισμα" (εκδ. Εκάτη, Απρίλιος 2020). 

Το απέναντι κάθισμα

Δείγμα γραφής από τη δεύτερη ποιητική συλλογή μου, «Το απέναντι κάθισμα» (εκδ. Εκάτη), που μόλις κυκλοφόρησε.

*Από το ιστολόγιο "Το τρένο της ποίησης". 

https://trenopoiisis.blogspot.com/2020/04/vassilis-kountzakis-to-apenanti-kathisma.html?fbclid=IwAR1CaBmfeq3IkXhC5zcFshc9HdPettsi1AvlissKE9w7hCmOyUJhtv_UwWI

Σταύρος Ζαφειρίου

Εωθινόν 

Κάθε φορά που κατεβάζει ο κυνηγός ένα πουλί 

κάτι επαναλαμβάνεται στον χρόνο. 

Δεν είναι μόνον η ηχώ της ντουφεκιάς,

(το αίμα ράβει σαν κλωστή την ενδυτή του αέρα)

μα και η πτώση της ζωής που κάνει κύκλους.

Που κάνει κύκλους, κύκλους, κύκλους,

κύκλους, κύκλους,

το άβατο ξετυλίγει τ' ουρανού,

τυλίγοντας του εωθινού τα μετακόσμια ξόρκια. 

Κάθε φορά που κατεβάζει ένα πουλί ο κυνηγός,

μες στον καθρέφτη του πρωινού

αποτραβιέται ο χρόνος.

Έξω αφήνει μόνο μια στιγμή 

μετέωρη, σαν κόκκινο φτερό, 

πάνω απ' το σώμα. 

Μια ολομόναχη στιγμή,

ν' αντανακλά τον θάνατο στο σώμα. 

Σταύρος Ζαφειρίου, Σώματος Λόγος, εκδ. Σύγχρονοι Ορίζοντες, 2004. 

Ανδρέας Αγγελάκης

ΣΥΛΛΟΓΙΣΜΟΙ 

Κοιτάζοντας τα φθαρμένα του παπούτσια συλλογίστηκε. 
Στην μελαγχολία αποκαλύπτεται ο θεός·
όλα εκείνα τα σύννεφα που φεύγουν
ή έρχονται στα όνειρά μας
ευγενικά ραντίζοντας τον ύπνο μας 
είναι μηνύματ' ασφαλή και σπάνια ξεγελούν. 

Η θλίψη για το εύθραυστο των πραγμάτων
τροφοδοτεί την πίστη μας, ιδίως τη νύχτα, 
όταν κουράζονται στις συνδιαλλαγές τους οι άνθρωποι
και μένουν σκυφτοί, μη περιμένοντας τίποτα. 

Ανδρέας Αγγελάκης, Ο πρίγκιπας των κρίνων, β' έκδοση, Αθήνα, 1980.

Μανώλης Πρατικάκης

(Θ)

Σιωπηλή στ' αμίλητα νερά

του ύπνου μου. 

Με δυο μεγάλα κουπιά στους ώμους

να χτυπάς τη σβησμένη 

μεριά του καιρού και να φέγγει 

στο βάθος τ' ακρογιάλι των μικρών

αγοριών που ήμουν. 

Μανώλης Πρατικάκης, Λιβιδώ, α' έκδοση, εκδ. Κέδρος, 1978. 

Κώστας Ρεούσης

ΕΝΑΣ ΥΠΕΡΠΡΑΓΜΑΤΙΣΤΗΣ
ΣΤΟ ΝΗΣΙ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΑΣ

φυσάει γεράκια στον κόλπο της Αυδήμου εμφα-
νίζοντας νερολέοντες στ' άσπιλο μάτι ξημερώνει
ο φλοίσβος ηχοκράτορας η σελήνη δύεται θαλάσ-
σια έναν κρυφό της έρωτα ένας ψαράς κι οι γλά-
ροι του τοποθετούνται στην όραση η μάνα μ' όλα
της τα μποφόρ χαϊδεύει τα ματοτσίνορα σύνορα
τα φρύδια της τεθλασμένες βεβαιότητες καταγρά-
φουν στην κόρη βογκητά χαλαμάντουρων σέρνουν
άβγαλτες ψυχές στο τσίρκο του σύμπαντος ό,τι ορί-
ζει ο άνθρωπος τρέφεται τοκογλυφικά από τους
πράκτορες του Άδη η ουράνια επικοινωνία δεν
χολοσκάζει με δήθεν χαφιέδες δορυφόρους καγχά-
ζει γλιστρώντας αυστηρά στον ύπνο ποιητών που
άνεργοι ζητιάνοι γυρίζουν τις τσαρλατάνικες μα-
ντείες τα βερίκοκα σκαλοπάτια τσιμεντώνουν τον
καρπό μιας πυρωμένης κατασκευής ασιατικές προ-
φορές χωνεύουν παράφωνα ακατάληπτες προσευ-
χές κατεβασμένες σιδεριές εγκυμονούν μολύβι μία
ξυσμένη στρατιά αφαιρεί το ουρλιαχτό του ωκεα-
νού ταφικά υλικά λαξεύουν την άνοδο της αναπό-
φευκτης πτώσης αχερούσιες πλεύσεις φανερώνουν
απρόσμενα μια μέγκενη κλειτορίδα όπως η συκιά
αγκαλιάζει το φοίνικα κι οι γάτες χαριεντίζονται
στα γόνατά του η θηλυκή κίνηση των δαχτύλων
επιτρέπει στον άνεμο να σαυρώνει την πλάτη απο-
            φεύγοντας καλοτοπιές ή αντωνυμίες 

Κώστας Ρεούσης, Ο κρατήρας του γέλιου μου, εκδ. Φαρφουλάς, 2009.