Βασίλης Κουντζάκης

ΕΠΙΚΛΗΣΗ

Ω σπάνια, κατανυκτική σιωπή

μύρισε το γεμάτο υγρασία

εγκαταλειμμένο σπίτι

που λέγεται καρδιά.

Έπειτα διώξε το ασίγαστο μιας προσμονής

φανέρωσέ μου τη δική σου τη ρήση

κι απ’ το σχέδιο που σταδιακά εκπονείς

τα σημάδια να δω σε πρωτόγνωρη φύση.

Δε μπορεί παρά να μ’ οδηγείς

στον προθάλαμο μιας ουτοπίας

όπου χρόνια εκτιμώ πως εκεί επιζείς

στον πυρήνα της μνήμης και της ευωδίας

σε γωνιά μυστική και αθέατη

στο ατέρμονο κατά μόνας πορείας.

Βασίλης Κουντζάκης, έμμετρο, αδημοσίευτο, 12/7/2020 

*Πίνακας του σύγχρονου Ινδού ζωγράφου Αkshay Αvasare

Περικλής Σφυρίδης

Η ΦΥΣΑΡΜΟΝΙΚΑ

Σε θυμάμαι πάντα με μια φυσαρμόνικα
να προσπαθείς να γεμίσεις με τη μουσική
την απόσταση που μας χώριζε.

Τώρα που χάθηκες, νοσταλγώ
ακόμα και τους φάλτσους σκοπούς που έπαιζες.

Περικλής Σφυρίδης, Αντιπαροχή, Θεσσαλονίκη, 1978.

Κώστας Λουκάκης

ΚΑΙ ΤΩΡΑ

Σηκώθηκα γυμνός από τον ύπνο

κείνης της νύχτας.

Το ρούχο μού το πήρε

η νύχτα στ' όνειρό της.

Και τώρα τριγυρίζω

με τη νύχτα και τ' όνειρο ντυμένος.

~*~

ΣΤ' ΑΔΕΙΟ ΠΟΤΗΡΙ

Στ' άδειο ποτήρι

το θρίαμβο μιας δίψας θα βρεις.

Στη σιωπή του δέντρου

θ' ακούσεις όλα τα πουλιά που φύγαν.

Στο κλεισμένο βιβλίο

όσα δε γράφτηκαν θα διαβάσεις.

Στ' ακίνητο πρόσωπό μου

την πάλη όλων των ανέμων θα δεις.

Κώστας Λουκάκης, "Άδεια χέρια", Ιδιωτική Έκδοση (Αθήνα, 1967). 

Ευριπίδης Κλέοπας

Ε' 

Τοπίο Ναπάλμ 
νυχτερινές βόμβες
κόκκινα χέρια 
                    μεταϊστορικά
πυρηνική χλωμάδα
η άβυσσος των προαστίων 
κίτρινη βροχή
ενάλιοι οικισμοί  
σαν λευκά χείλη 
                        ουδέτερα
ομόφυλοι έρωτες
στις κοραλλιογενείς λεωφόρους
του μετρό 
αλλόφυλοι εισβολείς
                                εσπερινοί 
γαλάζιοι 
στους ποδοσφαιρικούς αγώνες
                                                  ουράνιο 238
τρέχει απ' τα δάχτυλα 
της μαρμάρινης 
                       ομορφιάς σου. 

*Από τη συλλογή του Ευριπίδη Κλέοπα "Ραδιενεργά τοπία" (εκδ. Έψιλον, 1986)
που βρίσκεται στην συγκεντρωτική έκδοση "Οι στάχτες του Σεπτέμβρη"
(ποιήματα 1972 - 1992), εκδ. Έψιλον, 1992.

Χαλίλ Γκιμπράν

[...]

Μη λέτε, "Βρήκα την αλήθεια", αλλά να λέτε, "Βρήκα μιαν αλήθεια".

Μη λέτε, "Βρήκα το μονοπάτι της ψυχής", αλλά να λέτε, "Συνάντησα την ψυχή που περπατούσε στο μονοπάτι μου".

Γιατί η ψυχή περπατά πάνω σ' όλα τα μονοπάτια.

Η ψυχή δεν περπατά πάνω σε μια γραμμή, ούτε μεγαλώνει σαν καλάμι.

Η ψυχή ξεδιπλώνεται, όπως ο λωτός με τα αναρίθμητα πέταλα.

Χαλίλ Γκιμπράν, Ο Κήπος του Προφήτη, εκδ. Μπουκουμάνη, γ' έκδοση, 1974.

Κινέζικη Ποίηση

*Διάβαζα πρόσφατα έναν σημαντικό Κινέζο ποιητή, τον Λι Τάι Πο. Τα ποιήματά του είχαν γραφτεί τον 8ο μ.Χ. αιώνα κι ήταν γεμάτα πάθος για το κρασί, τον έρωτα, τη φύση, την περιπλάνηση. Τυχαία επιλέγω ένα μικρό ποίημα τεσσάρων στίχων και σκέφτομαι τι έχει άραγε απομείνει - διασωθεί από αυτή την τόσο πυκνή, στοχευμένη και ειλικρινή ποιητική έκφραση.

ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΣΤΟ ΒΟΥΝΟ

Με ρωτούν γιατί κρύβομαι στο πράσινο βουνό.

Μ' αναπαμένη την καρδιά χαμογελώ και σωπαίνω.

Όταν τα λουλούδια πέφτουνε και το νερό περνά,

ο κόσμος μου δεν είναι ο κόσμος των ανθρώπων.

Από την ανθολογία "Κινέζικη Ποίηση" (μτφ. Αμαλίας Τσακνιά), 1η έκδοση, Αθήνα, 1973.

Κέννεθ Πάτσεν

*Συνέχεια αξιόλογης ποίησης με τον Κέννεθ Πάτσεν (Kenneth Patchen). Από την ανθολογία αμερικανικής ποίησης του εικοστού αιώνα του Γιάννη Λειβαδά (εκδ. Ηριδανός, 2007).

Ποιμενικό

Το περιστέρι περπατά με λασπωμένα πόδια
πάνω στα πράσινα στεφάνια της αμυγδαλιάς,
με τα φτερά του θέρμη αλειμμένα
όπως το μέλι
που σταλάζει τεμπέλικα κάτω απ' την σκιά...

Όποιος και να στεκόταν μέσα σ' αυτό το περιβόλι,
τόσο πλημμυρισμένο με ύπνο και γαλήνη,
δύσκολα θα μπορούσε να προσέξει τον λόφο
εκεί κοντά
με τα τρία παράξενα ξύλινα κλαδιά του
υψωμένα πάνω από ένα πλήθος ακίνητων ανθρώπων
– πάνω από τα κράνη των στρατιωτών του Πιλάτου
που άστραφταν σαν ασημένια δόντια στον ήλιο.

Βογαζιανός - Ροΐδης

*Η πόλη ως διάσταση ανάγνωσης του κόσμου και ως σύμβολο - μια ακούσια ποιητική συνομιλία 

ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ

Αργά, ηδονικά με δεξιοτεχνία 

βυθίζει ο πάνθηρας τα νύχια του 

στο υπογάστριο της πόλης

τη μέρα είν' αόρατη η ψυχή μας 

τη νύχτα όμως φωσφορίζει στο σκοτάδι 

και είν' αυτή που ακούει το λυγμό της πόλης

καθώς τη βρέχουνε τα δάκρυα της 

και η μόνη που καταλαβαίνει το παράπονό της 

γι' αυτή την έλλειψη πρωτοτυπίας στο θάνατό της 

και όλες τις κοινοτοπίες που την πνίγουν. 

Ευάγγελος Βογαζιανός, <<Αναφανδόν>>, Αθήνα, 1983.

ΜΑΤΑΙΟΔΟΞΙΑ

Γίνανε όσα γίνανε

Και όμως - η βαρετή πίεση -

Παραμένει ακόμα ολόιδια η ζωή

Το ισχύων πολίτευμα

Τεράστιο βήμα νεκρών ανθρωποτήτων

Η άσκηση του τέλους

Μάρτυρας πρωταρχικού κινήτρου

Βιασμός σε ανοιχτό δωμάτιο

Τυφλότητα και νηφάλιοι νόμοι

Ο επιζών διαμαρτύρεται

Οι παλιές πόλεις σε συναγερμό

Άκρως ερωτικές

Δίχως κατοίκους.

Στέλιος Ροΐδης, <<ΚΟΣΜΟΙ>>, εκδ. Image, 2019.

**Φωτογραφίες: Κατερίνα Ζησάκη 

Μαρκόπουλος - Δαυλόπουλος - Στριγγάρη

*Τρία ελληνικά ποιήματα με τον τίτλο "Ακάλυπτος χώρος"

Ακάλυπτος χώρος, Ι

Ξυπνάει και κοιτάζει το σπίτι του.

Τα τετραγωνικά του λίγα,

τα έπιπλα με την αξιοπρέπεια ρυθμισμένα, της ανάγκης.

Τα ρούχα του, τα σακάκια μετρημένα, το ίδιο.

Το παντελόνι μεταξύ ατημελησίας και διαφαινόμενης φθοράς.

Τα παπούτσια επίσης, γεμάτα γαζιά,

που η τέχνη του μάστορα επιμελώς είχε "κρύψει"

ενώ τα πόδια του ανυπεράσπιστα, μαλακά

καθώς φοράει τις κάλτσες

του θυμίζουν πως δεν ήταν

και για πολύ μεγάλα, εντέλει, στη ζωή πράγματα.

Ύστερα φτιάχνει τον καφέ του.

Φέρνει δυο μαραμένα φρούτα, λίγο μέλι και θυμάται,

ώσπου έτσι φτάνει πια σιγά σιγά το μεσημέρι,

τρώει, πλαγιάζει και σηκώνεται κατά τις επτά.

Συνήθως - και ύπουλα - τον διαβρώνει την ώρα εκείνη

ένα υφέρπον παράπονο

και ένα τζάμι θαμπό, το δάκρυ στα μάτια,

του κόβει τον κόσμο στα δύο.

Κάπως έτσι λοιπόν ένα βράδυ

το αίμα θα μπουκάρει μέσα στο σκάφος - στο κρανίο του -

θα τα βρέξει όλα, θα τα γεμίσει και θα πεθάνει.

Γιώργος Μαρκόπουλος, Κρυφός κυνηγός, εκδ. Κέδρος, 2010. 

ΑΚΑΛΥΠΤΟΣ ΧΩΡΟΣ 

Τώρα που άπλωσαν 

στα τεντωμένα σου χέρια 

τα λευκά ενθυμήματα οι φίλοι,

οι καμινάδες τριγύρω 

σκορπίζουν καπνούς και αιθάλη. 

Αχός Μπαρμπαριάς στον ακάλυπτο χώρο.

Η Γαλάτεια σπουδάζει ρυθμική και χορό.

Τα περιστέρια, γίναν επικίνδυνα 

κι απειλούν, τα σπουργίτια που τρέμουν. 

Στα κλουβιά, τα κανάρια, σιωπούν. 

Στον ακάλυπτο χώρο 

αχός Μπαρμπαριάς...

Αυτοί οι τοίχοι που σμίγουν 

σε οξείες γωνίες,

πατούν πάνω σε στέρεα θεμέλια.

Ο Τυρταίος στηρίζει το μπόι του 

στις εύθραυστες κνήμες του.

Ισοβίτισσες Πηνελόπες 

στα μπαλκόνια ψηλά,

τινάζουν κοπιάζοντας 

στρωσίδια κι απόβλητα. 

Ένα κόκκινο φόρεμα 

αιωρείται σπαράζοντας. 

Ασώματο δέρμα μαντόνας 

που πήρε το άσπιλο δέμας της 

στυγερός εκδορέας. 

Στις πέρα ταράτσες αντέννες, μπουγάδες, καπνός. 

Τώρα που εμπιστεύτηκαν

στα τεντωμένα σου χέρια 

λευκά ενθυμήματα,

βρέχει. 

Σπιλώνετ' η όψη σου τώρα. 

Και συ να φοράς τα παπούτσια εκείνα 

με τα βάρη στα πέλματα...

Καρφωμένος στον τόπο της έκθεσης 

να λυγίζει η βροχή τα κλαδιά των ματιών σου.

Κι η Γαλάτεια να παίρνει μαθήματα 

ρυθμικής και χορού πάνωθέ σου. 

Τάκης Δαυλόπουλος, Η πολιτεία που φεύγει, εκδ. Κέδρος, 1980. 

ΑΚΑΛΥΠΤΟΣ ΧΩΡΟΣ 

Κυλούν οι μέρες μου σα δίσκος στο πικ-απ που παίζει σε

λιγότερες στροφές απ' ό,τι πρέπει. Μουχλιάζουν μέσα

μου τα χρώματα και μένω στο μπαλκόνι τα πρωινά, απ' 

τα στρωσίδια να τινάζω τα όνειρα της νύχτας. Έχει τη 

δύναμη που σπάζει τις πυξίδες ή έλλειψή σου. Και μένω 

αναποφάσιστη και μένω ακόμα να ερευνώ πού χάθηκαν 

τόσα χαμόγελα, τόσες διαβεβαιώσεις...

Έλενα Στριγγάρη, Ακάλυπτος χώρος, εκδ. Δωδώνη, 1974.

Δελτίο καιρού - Βασίλης Κουντζάκης

ΔΕΛΤΙΟ ΚΑΙΡΟΥ

Σε ποιον αστερισμό βρίσκεσαι σήμερα;

Σε ποια μονόπρακτα εντυπώσεων κατοικείς;

Προς τα πού πνέει η ήττα;

Η νύχτα πυκνώνει,

μέσα σε ταπεινώσεις, πλιάτσικα χρόνου

και παθολογίες σε πρώτο πρόσωπο.

*Από τη συλλογή "Το απέναντι κάθισμα" (εκδ. Εκάτη, Απρίλιος 2020).